Hátt verð á landbúnaðarafurðum á undanförnum árum hefur hvatt bændur um allan heim til að planta meira korni og olíufræjum. Hins vegar benda áhrif El Niño, ásamt útflutningshömlum í sumum löndum og áframhaldandi vexti eftirspurnar eftir lífeldsneyti, til þess að neytendur gætu staðið frammi fyrir þröngum framboðsaðstæðum árið 2024.
Eftir mikla hækkun á heimsvísu á hveiti, maís og sojabaunum undanfarin ár hefur verð á hveiti, maís og sojabaunum lækkað verulega árið 2023 þar sem flöskuhálsar í flutningum við Svartahafið minnka og horfur á alþjóðlegri efnahagslægð valda áhyggjum, að sögn sérfræðinga og kaupmanna. Árið 2024 eru verð þó enn viðkvæm fyrir framboðssveiflum og matvælaverðbólgu. Ole Howie segir að kornframboð muni batna árið 2023 þar sem sum helstu framleiðslusvæði auka framleiðslu, en séu ekki alveg úr böndunum ennþá. Veðurstofur spá því að El Niño muni vara að minnsta kosti fram í apríl eða maí á næsta ári, og því er næstum víst að brasilískt maís muni lækka og Kína er að kaupa meira hveiti og maís af alþjóðamarkaði.
Veðurfarsbreytingin El Niño, sem hefur valdið þurru veðri í stórum hluta Asíu í ár og gæti varað fram á fyrri hluta ársins 2024, þýðir að sumir helstu útflytjendur og innflytjendur standa frammi fyrir áhættu í framboði á hrísgrjónum, hveiti, pálmaolíu og öðrum landbúnaðarvörum.
Kaupmenn og embættismenn búast við að framleiðsla á hrísgrjónum í Asíu muni minnka á fyrri hluta ársins 2024, þar sem þurrar aðstæður við gróðursetningu og minni vatnsgeymsla í uppistöðulónum gætu leitt til minni uppskeru. Heimsframboð á hrísgrjónum var þegar takmarkað á þessu ári eftir að El Niño dró úr framleiðslu og hvatti Indland, stærsta útflutningsaðila heims, til að takmarka útflutning. Jafnvel þótt önnur korntegund lækkuðu, náðu hrísgrjónaverð aftur 15 ára hæstu verði í síðustu viku, þar sem verð sem sumir asískir útflutningsaðilar nefndu hækkaði um 40-45 prósent.
Á Indlandi, sem er næststærsti hveitiframleiðandi heims, er næsta hveitiuppskera einnig í hættu vegna úrkomuleysis sem gæti neytt Indland til að sækjast eftir innflutningi í fyrsta skipti í sex ár þar sem hveitibirgðir ríkisins hafa fallið í lægsta stig í sjö ár.
Í Ástralíu, sem er næststærsti hveitiútflytjandi heims, hefur hlýtt veður í mánuði skaðað uppskeru þessa árs og þar með bundið enda á þriggja ára metuppskeruhrinu. Ástralskir bændur munu líklega sá hveiti í þurran jarðveg í apríl næstkomandi. Tap á hveiti í Ástralíu gæti hvatt kaupendur eins og Kína og Indónesíu til að sækjast eftir meira hveiti frá Norður-Ameríku, Evrópu og Svartahafinu. Commerzbank telur að hveitiframboð gæti versnað árið 2023/24, þar sem útflutningsframboð frá helstu framleiðslulöndum gæti minnkað verulega.
Björtustu spár fyrir árið 2024 eru hærri spár um maís-, hveiti- og sojabaunaframleiðslu í Suður-Ameríku, þó að veðurfar í Brasilíu sé enn áhyggjuefni. Góð úrkoma á helstu landbúnaðarsvæðum Argentínu hjálpaði til við að auka uppskeru sojabauna, maís og hveitis. Vegna samfelldrar úrkomu á Pambas-graslendinu frá lokum október eru 95 prósent af snemmsánuðum maís og 75 prósent af sojabaunauppskerunni metin sem framúrskarandi. Í Brasilíu eru uppskeran fyrir árið 2024 á réttri leið til að vera nálægt methæðum, þó að spár um sojabauna- og maísframleiðslu landsins hafi verið lækkaðar á undanförnum vikum vegna þurrka.
Líklegt er að heimsframleiðsla á pálmaolíu muni einnig minnka vegna þurrka af völdum El Niño, sem styður við verð á matarolíu. Verð á pálmaolíu hefur lækkað um meira en 6% það sem af er árinu 2023. Þó að framleiðsla á pálmaolíu sé að minnka er eftirspurn eftir pálmaolíu að aukast í lífdísil- og matvælaiðnaði.
Frá sögulegu sjónarhorni eru birgðir af korni og olíufræjum litlar á heimsvísu, líklegt er að El Niño verði sterkt veðurfar á norðurhveli jarðar á vaxtartímabilinu í fyrsta skipti síðan 2015, Bandaríkjadalur ætti að halda áfram að lækka að undanförnu og alþjóðleg eftirspurn ætti að halda áfram að vaxa á ný.
Birtingartími: 18. mars 2024